ความดัน
ความดันต่ำ ความดันสูง: ปรับสมดุลจากต้นเหตุ ด้วยการฟื้นพลังงานระดับเซลล์
1. สาเหตุ: ความผิดปกติของพลังงานเซลล์ จุดเริ่มของความดันทั้งสูงและต่ำ
ไม่ว่าความดันจะ “สูงเกินไป” หรือ “ต่ำเกินไป” ล้วนสะท้อนถึง ความไม่สมดุลของระบบประสาทอัตโนมัติ และพลังงานระดับเซลล์ (Cellular Energy Dysfunction) ที่สำคัญที่สุดคือ ไมโตรคอนเดรีย — โรงงานผลิตพลังงานของเซลล์ ซึ่งหากทำงานผิดปกติ จะกระทบต่อการควบคุมการหด-ขยายของหลอดเลือดโดยตรง
กลไกระดับลึกที่เกี่ยวข้องได้แก่:
- AMPK (AMP-activated protein kinase): หากไม่ถูกกระตุ้นเพียงพอจากการอดอาหารหรือเคลื่อนไหว เซลล์จะไม่เผาผลาญไขมัน ทำให้พลังงานไม่พอ หัวใจสูบฉีดไม่ดี ความดันต่ำ หรือไม่สามารถควบคุมแรงต้านได้ จึงเกิดความดันสูง
- SIRTUIN: โปรตีนควบคุมอายุเซลล์และจัดการกับความเครียดจากออกซิเดชัน เมื่อร่างกายขาดโหมดซ่อมแซมหลอดเลือด จะนำไปสู่ภาวะเสื่อมทั้งฝั่งความดันสูงและต่ำ
- mTOR: หากถูกรบกวนตลอดเวลาด้วยการกินถี่ ร่างกายจะอยู่ในโหมดสร้าง (growth) ตลอดเวลาโดยไม่เข้าสู่โหมดซ่อม (repair) ส่งผลให้เกิดการอักเสบเรื้อรัง และภาวะดื้อต่ออินซูลิน ซึ่งส่งผลต่อความดัน
กล่าวได้ว่า “ความดันผิดปกติ คือสัญญาณจากร่างกายว่า พลังงานในเซลล์ไม่สมดุล” และเราจำเป็นต้องปรับพื้นฐานของการใช้พลังงานให้คืนสู่ธรรมชาติ
2. อาการ: สัญญาณเตือนจากร่างกาย ไม่ควรมองข้าม
ความดันสูง:
- ปวดหัว ตึงท้ายทอย มึนหัวตอนตื่นนอน
- ใจสั่น นอนไม่หลับ เหนื่อยง่าย
- หงุดหงิดง่าย หัวใจเต้นแรง
- เสี่ยงหลอดเลือดสมองตีบ หัวใจโต ไตเสื่อม
ความดันต่ำ:
- เวียนศีรษะหน้ามืดเมื่อเปลี่ยนท่า
- เหนื่อยล้า อ่อนแรง ความจำลดลง
- หัวใจเต้นช้า มือเท้าเย็น
- เป็นลมง่าย โดยเฉพาะในที่ร้อนหรือยืนนาน
ไม่ว่าความดันจะสูงหรือต่ำ ต่างเป็นสัญญาณว่า “ระบบควบคุมความดันของร่างกายขาดสมดุล” ซึ่งย้อนกลับไปที่จุดเริ่มต้นคือ พลังงานเซลล์ผิดจังหวะ
3. แนวทางการฟื้นฟูจากต้นเหตุ: ปรับสมดุลพลังงานด้วยโภชนาบำบัดและไลฟ์สไตล์
ก. โภชนาบำบัดแนวคีโตเจนิก (Ketogenic Diet):
- ลดคาร์บ น้ำตาล: ลดภาระอินซูลิน และเปิดระบบเผาผลาญไขมันให้เป็นพลังงานสะอาด
- เสริมไขมันดี: เช่น MCT oil, น้ำมันมะกอก ช่วยให้ไมโตรคอนเดรียผลิตพลังงานมีประสิทธิภาพ
- โปรตีนพอดีจากธรรมชาติ: ไม่มากเกินไปจนกระตุ้น mTOR ตลอดเวลา
- เสริมเกลือแร่: แมกนีเซียม, โพแทสเซียม, โซเดียม โดยเฉพาะในภาวะความดันต่ำเพื่อประคองระดับน้ำในเลือด
ข. การอดอาหารเป็นช่วง (Intermittent Fasting 18/6):
- กระตุ้น AMPK ให้เปิดระบบเผาผลาญไขมัน
- เพิ่ม SIRTUIN ฟื้นฟูเซลล์และหลอดเลือด
- ลดการอักเสบ ลดภาวะดื้อต่ออินซูลิน
- ร่างกายได้พักจากการย่อยอาหาร และเข้าสู่โหมดซ่อมแซม
ค. ไลฟ์สไตล์สมดุลพลังงาน:
- เดินสม่ำเสมอ: ช่วยให้ระบบประสาทอัตโนมัติสมดุล
- พักผ่อนอย่างลึก: ลดฮอร์โมนเครียดที่รบกวนหลอดเลือด
- ไม่กินถี่เกินไป: ให้ร่างกายมีช่วงพักฟื้นจากการย่อย
- ฝึกหายใจลึกๆ – สมาธิ – น้ำเย็น: ช่วยกระตุ้นระบบประสาทพาราซิมพาเทติก
- เสริมสมุนไพรบำรุงพลังงาน/หลอดเลือด: เช่น บีทรูท, ขิง
4. สรุป: ความดันสูงหรือต่ำ ล้วนมีจุดร่วมที่ต้นเหตุเดียวกัน
ทั้งความดันโลหิตสูงและต่ำไม่ได้เป็นโรคที่เกิดขึ้นแยกกัน แต่มีจุดร่วมที่สำคัญคือ “ระบบพลังงานเซลล์บกพร่อง” หากเรารักษาเพียงที่ปลายเหตุ เช่น กินยากดหรือเพิ่มความดัน โดยไม่ปรับพฤติกรรมและพลังงานภายใน ระบบจะเสื่อมลงอย่างต่อเนื่อง
ในทางกลับกัน ถ้าเราปรับอาหารให้ร่างกายเข้าสู่โหมดซ่อมแซมได้บ่อยขึ้น ลดการกินถี่ เปิดให้ AMPK และ SIRTUIN ทำงาน ร่างกายจะเข้าสู่สมดุลอย่างเป็นธรรมชาติ
นี่คือแนวคิดของ อโรคาโภชนา – การกินอยู่แบบไม่ก่อโรค ฟังเสียงภายในของร่างกาย และคืนพลังให้เซลล์ได้ฟื้นฟูตัวเอง เราจะไม่ต้องเป็นทาสยา หรือกลัวตัวเลขอีกต่อไป